Počeci biblioterapije vezuju se za daleku prošlost,  iako je sam termin nastao dosta kasnije. U doba antičke Grčke isceliteljska moć umetnosti, kako za fizičko, tako i za psihičko zdravlje, posebno je naglašavana- pozorišta i biblioteke su se nalazile u blizini zdravstvenih centara, a o uticaju književnosti na zdravlje pisali su brojni mislioci i filozofi. Termin biblioterapija prvi put se pojavljuje u u radovima Samjuela Krotersa, koji je čitajući pacijentima koji su ležali u bolnici, uvideo uticaj književnih dela na osećaj rasterećenosti i smanjenje psihičkih teškoća. Ovaj novi metod izazvao je veliku pažnju i počeo se širiti i primenjivati u školama, crkvama i bibliotekama. Danas je biblioterapija široko rasprostranjena, a razvoj metoda i tehnika koje se u biblioterapiji koriste doveo je i do pojave raznovrsnih pravaca i područja delovanja.

Naziv biblioterapija nastao je od grčkih reči biblion, što znači knjiga i therapeia, što znači lečenje, te u bukvalnom prevodu predstavlja lečenje knjigom. Biblioterapija u naširem smislu predstavlja terapijsko delovanje čitanja i knjiga na mentalno zdravlje. Čitajući književna dela, osoba se poistovećuje sa likovima i događijama, sa teškoćama kroz koje junaci prolaze i sa snagama koje u njima postoje da te teškoće prevaziđu. Koristi se kao moćno oružje za rešavanje konfliktnih situacija, u ublažavanju simptoma bolesti, u radu sa poremećajima ponašanja, anoreksije, teškoća u učenju i u prevazilaženju porodičnih problema (razvod, smrt, konflikti i sl.).

Biblioterapija se koristi u individualnom i grupnom radu- kao preporuka konkretnih naslova osobama koje prolaze koroz neki period ili kao grupni savetodavni ili radioničarski rad. Namenjena je svima-deci, adolescentima i odraslima-svim osobama koje prolaze kroz burne periode ili koji žele da rade na unapređenju mentalnog zdravlja.

U zavisnosti od ciljne grupe i metodologije u radu, u literaturi se najčešće navode razvojna i klinička biblioterapija. Razlikuju se u odnosu na pristup koji se u radu sa korisnicima biblioterapije koriste i u samoj strukturi grupe, odnosno u postojanju mentalnih poremećaja ili njihovom odsustvu. Takođe, u zavisnosti od tipa biblioterapije, razlikuje se i terapijski seting, kao i prostori u kojima se može organizovati. To mogu biti razni društveni prostori, škole, biblioteke, privatne ordinacije i psihijatrijske klinike.

Razvojna biblioterapija najčešće se primenjuje u obrazovanju i bibliotečkom radu, ali se danas sve češće govori i o programima koji su usmereni na unapređenje roditeljskih kompetencija i obučavanje za korišćenje biblioterapije u svakodnevnim situacijama koje provode sa decom. Cilj razvojne biblioterapije je da se kroz čitanje uzrasno primerene literature razvija emocionalna i socijalna inteligencija dece, podstiče kreativnost i deca ohrabruju da govore o emocijama, problemima i strahovima. Razvoj biblioterapije doneo je i razvoj različitih modela razvojne biblioterapije, od kojih se najčešće primenjuju kreativna i preskriptivna biblioterapija.

Kreativna biblioterapija se najčešće  plasira u radu sa grupama, a može se koristiti u radu sa svim uzrasnim kategorijama. Pojedinac ili grupa čita književno delo i diskutuje o pročitanom, nakon čega se upušta u stvaralačke procese (likovne, muzičke, dramske, kreativno pisanje).

Preskriptivnu biblioterapiju karakteriše preporučivanje knjiga za samopomoć (self help literatura). Može se organizovati u kliničkom setingu (čitanje sa terapeutom, razgovor o pročitanom) ili se knjiga može dobiti „na recept“, po preporuci terapeuta za čitanje u slobodno vreme.

Klinička biblioterapija se koristi u području medicine sa ciljem da se pacijentima koji se nalaze u krizi ili pacijentima kojima su dijagnostikovani psihički poremećaji olakša svakodnevni život. Poistovećivanje sa teškoćama sa kojima se likovi u književnim delima nose, direktno pomaže pacijentima da na bolju način razumeju svoje emocije. Organizuje se kao individualni ili grupni rad, a akcenat je na preporučivanju i korišćenju literature koja je u vezi sa trenutnom situacijom kroz koju prolazi pacijent.

Kako izgleda biblioterapijska seansa u SKCM-u?

U novembru, 2021. godine Seoski kulturni centar Markovac pokrenuo je biblioterapiju kao pilot projekat. Sada, nakon osam meseci rada na plasiranju i razvoju ovog programa možemo slobodno reći da je biblioterapijska grupa sve stalnija i da je postala sigurno mesto za svoje članove.

Biblioterapijska grupa se okuplja svake druge nedelje, uz prethodnu najavu prisustva i odsustva svih članova. Seansa započinje predstavljanjem terapeuta, međusobnim upoznavanjem članova i članica i postavljanjem pravila rada u grupi (trajanje seanse, sloboda iznošenja informacija, poverljivost, slušanje sagovornika i dr.). Tokom devedesetominutne seanse članovi, vođeni biblioterapeutom čitaju književno delo i razgovaraju o književnom delu i sopstvenim doživljajima i iskustvima.

Aleksandra Miladinović, psihološkinja i psihoterapeutkinja u edukaciji